Współcześnie zarówno szczęśliwi posiadacze kudłatych czworonogów, jak i ci, którzy dopiero przygotowują się do przygarnięcia psa, coraz częściej słyszą o psich behawiorystach i behawiorystkach. Niektórym to pojęcie jest doskonale znane, dla innych z kolei stanowi zupełną nowość i wciąż jeszcze nierzadko wywołuje na twarzy grymas zaskoczenia. Kim więc jest tak często pojawiający się w rozmowach psi behawiorysta i na czym polega ten zawód? Przygotowaliśmy poradnik opisujący pokrótce tę profesję, by w prosty sposób objaśnić, jak psi terapeuta może pomóc tobie i twojemu psiakowi w codziennej współpracy.
Komfort fizyczny to nie wszystko!
Właściwie jeszcze kilkanaście lat temu nasza opieka nad domowymi pupilami sprowadzała się do dbania o ich podstawowe potrzeby fizyczne. Opieka nad psami rzadko wychodziła więc poza dbanie o kwestie takie jak zapewnienie pożywienia, dach nad głową, ciepłe posłanie czy minimalna, dzienna dawka ruchu. Tymczasem na pełnowymiarowy dobrobyt psa składa się o wiele więcej czynników. Zapewnienie komfortu psychicznego poprzez poczucie bezpieczeństwa, zapewnienie spokoju emocjonalnego, czy też zdrowia fizycznego i psychicznego – to niektóre kwestie, o które powinniśmy zadbać. Wydaje się, że jako odpowiedzialni właściciele czworonogów wiemy o wspomnianych sprawach coraz więcej. Coraz bardziej też jesteśmy świadomi, że dobra opieka nad psami to nie tylko zaspokajanie ich fizycznych potrzeb, ale także nieustanne dbanie o wzajemną relację. A trudno mówić o pozytywnej relacji, kiedy u psa zaniedbywane są potrzeby natury emocjonalnej. Jak do tego wszystkiego ma się psi behawiorysta?
Kto to jest behawiorysta psi?
Kiedy zauważymy, że nasz pies kuleje, najpewniej starannie obejrzymy jego łapy, a jeśli sami nie dostrzeżemy rany, udamy się do weterynarza. Jeśli jednak chcielibyśmy poradzić coś na nadmierną agresję lub wycofanie swojego psiaka, zwykłe komunikaty i najczęściej stosowane rozwiązania mogą czasem nie przynieść rezultatów. W takiej sytuacji najlepiej będzie udać się do psiego behawiorysty. Osoba wykonująca ten zawód, zwana również zoopsychologiem oraz psychologiem zwierzęcym, jest odpowiednio przygotowana do tego, by na podstawie obserwacji psa stwierdzić, co może być nie w porządku, jaka jest przyczyna problematycznych zachowań i jak zadbać o potrzeby, które zostały zaniedbane. Równie ważnym elementem jego pracy jest poinstruowanie właściciela, jak zapewnić psu wsparcie i postępować tak, aby pozbyć się złych nawyków. Behawiorysta psi w takim ujęciu jest jak psi terapeuta, specjalista od psiej psychiki, który pełni rolę wyedukowanego i doświadczonego pośrednika pomiędzy psem a właścicielem.
Kiedy warto udać się do behawiorysty?
Do psiego behawiorysty warto udać się właściwie zawsze. Każdy pies ma inny charakter i temperament, jak również inne doświadczenia, które go ukształtowały i nierzadko wpłynęły na wykształcenie się problematycznych zachowań. Nawet jeśli jako właścicielom wydaje nam się, że ze swoim psem dogadujemy się dobrze, warto zasięgnąć rady behawiorysty, czy aby na pewno tak jest. Nasza relacja z psem może być bowiem dobra tylko z naszego punktu widzenia. W wielu sytuacjach możemy nieświadomie działać na niekorzyść psa, mimo że wydaje nam się, że tak nie jest. Nieświadome pomijanie lub bagatelizowanie niektórych potrzeb psiaka może prowadzić do frustracji, które z kolei mogą objawiać się rozmaitymi niepożądanymi i problematycznymi zachowaniami. Kontynuując i utrwalając złe nawyki w relacji z psem, wzmacniamy tym samym te negatywne reakcje, których chcemy się pozbyć.
Z jakimi psimi zachowaniami z pewnością powinniśmy udać się behawiorysty?
- agresja względem ludzi,
- agresja wobec innych psów,
- lękliwość lub apatia,
- objawy depresji,
- nadmierne szczekanie,
- ucieczki podczas spacerów,
- brak reakcji na komendy.
Pamiętajmy, że chęć skonsultowania się z psim behawiorystą w żadnym wypadku nie oznacza naszej słabości, a wręcz przeciwnie – zasięgnięcie porady u specjalisty to dojrzała i odpowiedzialna decyzja, która dowodzi, że właścicielowi zależy na emocjonalnym zdrowiu swojego podopiecznego.
Jak wygląda konsultacja z psim behawiorystą?
Pierwsza konsultacja z psim behawiorystą może odbyć się w formie telefonicznej. Oczywiście niezbędne będzie realne spotkanie, ale już na tym wstępnym etapie psi terapeuta dokona rozpoznania i poruszy kilka kluczowych kwestii. Nie powinny więc dziwić nas bardziej szczegółowe pytania dotyczące konkretnych problemów, z którymi zgłaszamy się do specjalisty, diety psa czy przyjmowanych przez niego leków. Kolejnym etapem zawsze będzie obserwacja psa – najlepiej na neutralnym gruncie, żeby na wstępie nie narażać czworonoga na dodatkowy stres, ale także w naturalnych warunkach, w których żyją pies i jego opiekun.
Behawiorysta po tym wstępnym rozpoznaniu powinien dopasować metodę pracy i jej kierunek do konkretnego przypadku. Będzie też potrzebował naszego czynnego wsparcia. Pamiętajmy, że nawet najlepszy behawiorysta psi nie załatwi problemu za nas. Jego praca nie polega bowiem na „wyleczeniu” psa i pozbyciu się wybranych zachowań, ale na skutecznym przetłumaczeniu właścicielowi sygnałów, jakie wysyła mu pupil. Zauważmy, że większość problemów w tej materii zaczyna się od rozmaitych zaburzeń w komunikacji. Zadaniem behawiorysty jest więc umiejętne nadzorowanie komunikowania właściciela, wyłapanie i naprawienie „błędów” w relacji i nauka poprzez pozytywne wzorce. Jak widać, w kwestii szczęśliwego życia zwierząt domowych trudno o ważniejszy zawód niż psi behawiorysta. Jak zostać kimś takim?
Jak zostać psim behawiorystą?
Niewykluczone, że niektórzy z was zastanawiają się, jak zostać behawiorystą psów. Najważniejsze, by podejść do tematu na poważnie. Nie zakładajmy więc, że głębokie uczucie, jakie żywimy do wszystkich czworonogów wystarczy, by zostać wiarygodnym specjalistą behawioralnym. W świetle prawa może i nie potrzebujemy żadnych kursów, szkoleń czy profesjonalnych studiów, by spróbować sił w tym zawodzie. W praktyce jednak aby skutecznie pracować z psami i ich opiekunami, i nie wyrządzać im więcej szkody, niezbędne będzie solidne przygotowanie w postaci kursów teoretycznych i wielu godzin praktyki. Dajmy więc sobie czas na zdobycie wiedzy, odbycie wybranych kursów i szkoleń, sprawdzenie swoich możliwości: postawmy na szeroko pojęty samorozwój w tej dziedzinie. Wreszcie nie zapominajmy, że priorytetem każdego psiego behawiorysty oraz psiej terapeutki powinno być dobro naszych czworonożnych pupili.
